مقایسه ی فعالیت پاد اکسایشی و برخی فاکتورهای رشد و فیزیولوژیکی درچند جنس از خانواده ی چتریان کشت شده درمناطق مختلف شهرستان ارومیه

چکیده گیاهان منبع غنی از ترکیبات فنولی هستند که مهمترین پاد اکساینده های طبیعی به شمار می آیند. این مطالعه به منظور مقایسه فعالیت پاد اکسایشی و برخی فاکتورهای رشد و فیزیولوژیکی در چند جنس از خانواده چتریان (شوید، گشنیز، جعفری و کرفس) کشت شده در مناطق مختلف شهرستان ارومیه (جاده سنتو، جاده بالانج، جاده سلماس، جاده کلانتری و جاده کشتیبان)، درشهریور ماه سال 1393، انجام گردید. میزان یونهای سدیم، پتاسیم و کلر در خاک و گیاهان جمع آوری شده مورد بررسی قرار گرفتند. در این مطالعه، از عصاره متانولی برای آزمایشات پاد اکسایشی واز عصاره آبی برای آزمایشات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی استفاده گردید. با توجه به نتایج، بیشترین میزان سدیم خاک مربوط به منطقه کشتیبان و کمترین میزان مربوط به منطقه بالانج بود و همچنین بیشترین میزان پتاسیم خاک مربوط به منطقه بالانج و کمترین میزان مربوط به منطقه کشتیبان بود. از لحاظ میزان فنول کل، بیشترین میزان مربوط به شوید جمع آوری شده از منطقه سلماس (92/151 میلی گرم گالیک اسید بر گرم وزن خشک) و کمترین میزان مربوط به شوید جمع آوری شده از منطقه کشتیبان (40/66 میلی گرم گالیک اسید بر گرم وزن خشک) بود. از لحاظ میزان فلاونوئید کل، بیشترین میزان مربوط به کرفس جمع آوری شده از منطقه بالانج (23/0 میلی گرم کوئرستین بر گرم وزن خشک) و کمترین میزان مربوط به شوید جمع آوری شده از منطقه کشتیبان (07/0 میلی گرم کوئرستین بر گرم وزن خشک) بود. از لحاظ میزان ظرفیت جاروب کنندگی رادیکال dpph، بیشترین میزان مربوط به شوید جمع آوری شده از منطقه بالانج (22/55) و کمترین میزان مربوط به جعفری جمع آوری شده از منطقه کشتیبان (23/5) بود. از لحاظ میزان قدرت احیا، بیشترین میزان مربوط به شوید جمع آوری شده از منطقه بالانج (69/1 در 700 نانومتر) و کمترین میزان مربوط به کرفس جمع آوری شده از منطقه کشتیبان (75/0 در 700 نانومتر) بود. از لحاظ میزان درصد رادیکال سوپر اکسید، بیشترین میزان مربوط به جعفری جمع آوری شده از منطقه سنتو (45/105) و کمترین میزان مربوط به کرفس جمع آوری شده از منطقه کشتیبان (72/27) بود. از لحاظ درصد جمع آوری رادیکال نیتریک اکسید، بیشترین میزان مربوط به شوید جمع آوری شده از منطقه بالانج (55/62) و کمترین میزان مربوط به جعفری جمع آوری شده از منطقه کشتیبان (08/16) بود. نتایج این مطالعه نشان داد که گیاهان شوید، گشنیز، جعفری و کرفس سرشار از ترکیبات فنولی بوده و می توان آنها را به عنوان پاد اکساینده های طبیعی معرفی کرد و شوری تاثیر منفی بر فعالیت پاد اکسایشی داشت. کلمات کلیدی: چتریان، فعالیت پاد اکسایشی، تاثیرات محیطی، فاکتورهای رشد، فاکتورهای فیزیولوژیکی، ارومیه